Kompendium wiedzy o klimatyzacji samochodowej

W czasie największych upałów wielu kierowców tym bardziej docenia to, że kupili samochód z klimatyzacją. Dzięki niej można zapewnić sobie komfort termiczny wewnątrz auta, bez otwierania okien. Jak działa klimatyzacja samochodowa i jak należy o nią dbać?

Budowa klimatyzacji samochodowej

Układ klimatyzacji samochodowej można przyrównać do układu chłodzenia silnika, ale jest w nim obecny kompresor, który pełni najważniejszą funkcję w klimatyzacji. Kompresor odpowiada bowiem za sprężanie czynnika i za wydajne chłodzenie.

W skład klimatyzacji samochodowej wchodzi:

• kompresor – nazywany również sprężarką, który napędzany jest paskiem klinowym od silnika,
• skraplacz – w czasie pracy nagrzewa się, a ciepło to odbierane jest przez opływające go powietrze, podczas ruchu pojazdu, a czynnik chłodzący przechodzi ze stanu gazowego w stan ciekły,
• zawór rozprężny – odpowiada za zmianę czynnika chłodzącego ze stanu ciekłego w gazowy oraz za zmniejszanie ciśnienia tego czynnika,
• osuszacz – eliminuje wilgoć wnikającą do poszczególnych elementów układu klimatyzacji,
• parownik – nadmuchuje powstałe na skutek rozprężania czynnika chłodzącego powietrze o niskiej temperaturze do wnętrza pojazdu, za pomocą wentylatora.

Układ klimatyzacji ma charakter zamknięty i dzieli się na część wysokociśnieniową i niskiego ciśnienia. Click To TweetWszystkie elementy klimatyzacji są połączone ze sobą przy użyciu sztywnych oraz elastycznych przewodów. W układzie wciąż krąży czynnik chłodzący, który odpowiada za chłodzenie powietrza przedostającego się do kabiny pasażerskiej.

Działania układu klimatyzacji

Z perspektywy użytkownika po włączeniu klimatyzacji samochodowej po chwili do wnętrza pojazdu przedostaje się powietrze o założonej temperaturze, zwykle niskiej, ponieważ z układu tego korzystamy przede wszystkim latem.

Tymczasem włączenie przycisku od klimatyzacji uruchamia kompresor, który zaczyna sprężać czynnik chłodzący w układzie, przez co wydostaje się on z niego w stanie mocno sprężonym i rozgrzanym pod wpływem wzrostu ciśnienia. Trafia do skraplacza, w którym obniża się jego temperatura dzięki pędowi powietrza w czasie jazdy i nieustannej pracy wentylatora.  Równocześnie czynnik chłodzący zmienia tam stan skupienia z gazowego w ciekły i trafia do osuszacza. Wtedy następuje oddzielenie od płynnego czynnika roboczego zanieczyszczeń mechanicznych, wraz z cząstkami powietrza i pary wodnej. Osuszacz filtruje czynnik chłodzący, który w zaworze rozprężającym się rozpręża i mocno schładza w samym parowniku. Powietrze, które ma trafić do kabiny, schładzane jest dzięki temu, że parownik znajduje się w kanale wentylacji.

Czynniki używane w systemach klimatyzacji

Klimatyzacja nie może działać poprawnie, jeśli brakuje w niej czynnika roboczego. W tym charakterze wykorzystywane są głównie dwa czynniki:

• R-134a – zaletą tej substancji jest powszechna dostępność, niska cena i doskonałość w spełnianiu swojego podstawowego, chłodzącego działania. Jest jednak szkodliwa dla warstwy ozonowej. Substancja charakteryzuje się wskaźnikiem GWP – Global Warming Potential na poziomie 1430, podczas gdy wartość nieszkodliwa dla atmosfery wynosi 1.
• HFO-1234yf – nowa substancja chłodząca, która jest wykorzystywana w nowo homologowanych pojazdach, której wartość GWP to 4.

Rodzaje klimatyzacji samochodowej

W samochodach osobowych lub ciężarowych może być zamontowany jeden z dwóch rodzajów klimatyzacji:

• Klimatyzacja ręczna- nazywana również klimatyzacją manualną, z uwagi na fakt, że kierowca sam ustawia dogodny poziom chłodzenia i temperaturę.
• Klimatyzacja automatyczna – nazywana elektroniczną lub climatronic, może być jedno lub dwustrefowa, utrzymująca zadaną temperaturę w pojeździe.

Objawy świadczące o problemach z klimatyzacją

Kiedy klimatyzacja działa poprawnie, możemy bez problemu zapewnić sobie odpowiedni komfort termiczny we wnętrzu pojazdu. W czasie jej eksploatacji mogą pojawić się jednak pewne objawy, wskazujące na niesprawność układu klimatyzacji:

• brak chłodzenia – zimne powietrze nie jest nawiewane do wnętrza pojazdu, pomimo włączenia klimatyzacji,
• zaparowane szyby, które trudno odparować,
• nieprzyjemny zapach – zwykle stęchlizny, wydobywający się z otworów układu wentylacji,
• wyższy poziom hałasu,
• wyższe zużycie paliwa.

Niewydajne chłodzenie lub jego brak jest zwykle spowodowany brakiem lub niedoborem czynnika chłodniczego w układzie. Click To TweetNależy go wówczas uzupełnić. Szyby samochodu parują, jeśli nie funkcjonuje poprawnie filtr kabinowy. To on również może odpowiadać za wydobywanie się nieprzyjemnych zapachów z klimatyzacji. Z kolei, jeśli klimatyzacja hałasuje i powoduje zwiększone zużycie paliwa, to znak, że nieprawidłowo pracuje kompresor, zawór rozprężający lub wentylator skraplacza.

Napełnianie układu klimatyzacji

W miarę upływu czasu i eksploatacji klimatyzacji samochodowej, może zmaleć ilość czynnika roboczego w  układzie, który odpowiada za efektywność i bezawaryjność jego działania. Graniczną ilość czynnika określa producent samochodu i podaje tę informację na tabliczce znamionowej kompresora albo na naklejce informacyjnej w komorze silnika pojazdu. Nieszczelności w układzie powodują wyciek czynnika roboczego. Należy go uzupełnić do wymaganej ilości.

W serwisie klimatyzacji specjaliści usuną czynnik z układu, sprawdzą w warunkach podciśnienia szczelność układu, a następnie napełnią go właściwą ilością czynnika. Dodatkowo uzupełnią poziom oleju smarującego kompresor. Samo uzupełnianie czynnika w klimatyzacji kosztuje około 150 zł.

Serwisowanie klimatyzacji

Zaleca się, aby co najmniej raz do roku poddać klimatyzację samochodową okresowemu przeglądowi – najlepiej wiosną, przygotowując samochód na sezon letni, kiedy wykorzystujemy układ klimatyzacji najbardziej intensywnie. Podczas serwisu mechanicy sprawdzają, w jakim stanie jest sprężarka, uzupełniają (jeśli jest taka potrzeba) czynnik chłodzący oraz odgrzybiają klimatyzację. Likwidują powstałe nieszczelności, wymieniają kompresor, czy nawet filtr kabinowy.

Kompletny serwis klimatyzacji kosztuje około 200 zł, wraz z wymianą czynnika chłodzącego, diagnostyką układu i odgrzybianiem. W ASO zapłacimy więcej, niż w niezależnym warsztacie.

Odgrzybianie układu klimatyzacji

Kolejnym zabiegiem pozwalającym na zadbanie o układ klimatyzacji jest jej odgrzybianie. W układzie, a zwłaszcza w parowniku mogą gromadzić się różne drobnoustroje i grzyby, które rozwijają się w tym miejscu, gdzie mają dogodne warunki bytowania. W efekcie z klimatyzacji zaczyna wydobywać się nieprzyjemny zapach, a alergicy mogą odczuwać wielce negatywne skutki jazdy samochodem z zagrzybioną klimatyzacją.

Co najmniej raz w roku klimatyzację trzeba odgrzybiać, co polega na zdezynfekowaniu układu klimatyzacji za pomocą preparatów chemicznych lub przez ozonowanie kabiny. Koszt odgrzybiania klimatyzacji wynosi od 50 do 100 zł.

Właściciele samochodów z klimatyzacją powinni używać jej przez cały rok, aby ograniczyć ryzyko jej uszkodzenia. Niedziałająca przez kilka miesięcy sprężarka jest napędzana przez silnik, dlatego trzeba ją włączyć choć raz w tygodniu, niezależnie od pogody na zewnątrz. Co dwa lata warto przeprowadzić kompleksowy przegląd klimatyzacji z nabiciem nowego czynnika i odgrzybieniem układu.

Zapisz się do naszego newslettera

Email *