Napęd na cztery koła – choć jeszcze do niedawna zarezerwowany był wyłącznie dla samochodów terenowych i SUV-ów – dziś staje się coraz bardziej popularny w samochodach osobowych. Czym jest zatem napęd 4×4 i na czym polega jego działanie?
Jak działa napęd 4×4?
Napęd 4×4, czyli napęd na cztery koła, to nic innego jak napęd na obie osie pojazdu. Typowy napęd 4×4, który występuje w klasycznych samochodach terenowych, odpowiada za polepszenie trakcji oraz pomoc w pokonywaniu nierówności i trudności terenu. Aby lepiej zrozumieć działanie napędu 4×4, warto wiedzieć, czym jest i jak działa mechanizm różnicowy.
Centralny mechanizm różnicowy jest podzespołem, który pozwala przekazać napęd na obie osie, umożliwiając jednoczesne kręcenie się przednich i tylnych kół z różnymi prędkościami. Mechanizm różnicowy często nazywany jest dyferencyjnym. Dzięki niemu możliwe jest m.in. pokonywanie zakrętów.
Napęd ze skrzyni biegów, który dochodzi do mechanizmu różnicowego dzielony jest na dwie części. Proporcje rozdzielenia na dwie części zależne są od konstrukcji centralnego dyferencjału oraz różnic przyczepności przednich i tylnych kół. W takim wypadku możemy mieć do czynienia z dwoma rodzajami mechanizmów: dyferencjałem z blokowaniem kół oraz bez blokowania. Dyferencjał z blokowaniem kół jest zazwyczaj blokowany samoczynnie lub przez elektronikę. Pozwala kontrolować poślizg wewnętrzny i przekazać moment na koła, które mają największą przyczepność. Natomiast ten drugi – do zabezpieczenia osi przed poślizgiem potrzebuje wykorzystywać hamulce.
Szukając pojazdu z napędem na cztery koła, możemy natknąć się na wiele nazw m.in. Quatro, 4matic, 4WD, AWD, Xdrive – w zasadzie każdy producent ma swoją nazwę. Może to być stały napęd, dołączany automatycznie lub mechanicznie.
Stały napęd 4×4
W przypadku stałego napędu napęd jednocześnie rozdzielany jest na obie osi. Zaletami takiego rozwiązania jest możliwość napędzania wszystkich kół, dobra przyczepność, możliwość przewidzenia zachowania się samochodu. Takie rozwiązanie stosuje się w pojazdach niemieckich producentów – Audi Quattro, Subaru, BMW xDrive oraz w wielu innych typowych terenówkach.
Napęd ręczny
Napęd dołączany ręcznie uruchamiany jest ręcznie za pomocą przycisku lub dźwigni. W pojazdach wyposażonych w taki napęd stale napędzana jest tylko jedna oś, natomiast drugą można w każdej chwili “dołączyć”. Zaletą takiego napędu jest stosunkowo prosta konstrukcja, natomiast wadą wolniejsze działanie niż w przypadku stałego napędu i gorszy komfort jazdy.
Napęd dołączany automatycznie
Ten rodzaj napędu najczęściej wykorzystywany jest w samochodach osobowych 4×4 lub terenówkach. Jest to pewien kompromis pomiędzy stałym napędem a napędem dołączanym ręcznie. Zasada działania napędu automatycznego bazuje na stałym napędzaniu przez silnik jednej osi pojazdu, natomiast napęd drugiej osi realizowany jest za pomocą sprzęgła wielopłytkowego, które odpowiada za utrzymanie niewielkiego poślizgu pomiędzy dwiema osiami pojazdu.
Przyszłość napędów 4×4
Napęd 4×4 staje się coraz bardziej popularnym i powszechnie stosowanym rozwiązaniem. Od kilku lat widoczna jest zmiana priorytetów przy projektowaniu tego typu układów napędowych. Współczesne samochody 4×4 doskonale nadają się również do jazdy miejskiej. W nowoczesnych samochodach stosuje się rozwiązania, które mają na celu wspomaganie kontroli nad samochodem podczas skręcania z dużą prędkością. Wiodący pod tym, względem są głównie producenci japońscy – Mitsubishi, Nissan GT-R.
Jaki napęd na cztery koła wybrać?
Różnorodność rozwiązań dostępnych na rynku pozwala każdemu kierowcy wybrać odpowiednie dla niego rozwiązanie. Trudno jest jednoznacznie udzielić odpowiedzi na pytanie, jaki napęd 4×4 wybrać, ale można pokusić się o ogólne stwierdzenie, że jeżeli jesteśmy zwykłymi użytkownikami dróg, a w góry jeździmy stosunkowo rzadko, w zupełności wystarczy nam samochód z napędem dołączanym automatycznie. Dla osób poszukujących mocniejszych wrażeń rekomendujemy jednak stały napęd 4×4.
https://www.youtube.com/watch?v=hLvTM2gx0sw
Wasze ostatnie komentarze