Skrzynia manualna? A może automat? Wybór rodzaju skrzyni biegów to jedna z najważniejszych decyzji, jaką podejmuje każdy kierowcy w momencie zakupu nowego samochodu. Na czym zatem polegają najważniejsze różnice między jedną a drugą skrzynią i jak to się przekłada na eksploatację samochodu?
Za co odpowiedzialna jest skrzynia biegów?
Skrzynia biegów to mechanizm umożliwiający zmianę przełożenia układu napędowego w celu dostosowania parametrów silnika zarówno do warunków jazdy, jak i zmieniających się potrzeb kierowcy. Innymi słowy, daje ona możliwość uzyskania optymalnej prędkości obrotowej w zależności od występującego w danym momencie obciążenia i prędkości. Skrzynia biegów odpowiada również za umożliwienie zmiany kierunku przekazywania napędu, czyli jazdę wstecz.
Rodzaje skrzyń biegów
Oto najpopularniejsze rodzaje skrzyń biegów wykorzystywane we współczesnych samochodach:
- skrzynie biegów manualne,
- skrzynie biegów automatyczne stopniowe,
- skrzynie biegów automatyczne półstopniowe,
- skrzynie biegów bezstopniowe.
Najogólniejszą klasyfikacją ze względu na sposób sterowania jest podział na skrzynie automatyczne i manualne.
Manualna skrzynia biegów – mechanizm działania
Główne elementy konstrukcyjne manualnej skrzyni biegów to zespół osadzonych na wałkach kół zębatych oraz mechanizm ich przesuwania. W skład manualnej skrzyni biegów wchodzą również łożyska. Koła zębate wyposażone są w synchronizatory oraz przesuwki, które odpowiadają za przyspieszenie wyrównywania się prędkości obrotowych. W niektórych skrzyniach biegów, zwłaszcza w tych nowszych, można również znaleźc czujnik uruchamiania biegu wstecznego. Umieszczone na wałku sprzęgłowym koło zębate przenosi napęd na koło zębate wałka pośredniego. Na głównym i ostatnim wałku osadzone są pary kół, które odpowiadają poszczególnym biegom. “Wrzucenie” danego biegu prowadzi do rozłączenia pozostałych kół zębatych.
Jedną z najważniejszych zalet manualnej skrzyni biegów jest to, że sam kierowca decyduje o tym, w którym momencie zmieni bieg i to bez względu na obroty silnika. Automatyczna skrzynia biegów będzie wykonywała zmiany biegów samoistnie, co w niektórych sytuacjach (np. podczas nagłego wyprzedzania) może być wolniejsze i mniej dynamiczne – tyczy się to zwłaszcza tych starszych konstrukcji.
Automatyczna skrzynia biegów
Automatyczna skrzynia biegów to taka, która samoczynnie zmienia biegi w zależności od obciążenia silnika pojazdu. Click To Tweet Typowa automatyczna skrzynia biegów składa się z trzech zespołów – sprzęgła do silnika, zespołów przełożeń oraz zespołów sterowania. Posiada również wybierak, czyli dźwignię, który wprowadza skrzynię w żądanych tryb pracy. Na panelu obsługującym automatyczną skrzynię biegów można znaleźć następujące przyciski oznaczone literami:
- P (Park) – w tej pozycji skrzynia znajduje się w trybie neutralnym (“luz”). Jest to tryb przeznaczony do parkowania i wyłączania silnika.
- R (wsteczny) – bieg ten włącza się tylko na postoju.
- D (drive) – podstawowa pozycja do jazdy do przodu, obsługujące wszystkie biegi,
- N (neutral, bieg jałowy) – pozycja identyczna, co P, ale bez wprowadzenia blokady kół.
- S (sportowa jazda) – występuje głównie w nowszych i sportowych autach, umożliwa szybszą zmianę biegów.
Wady i zalety poszczególnych typów skrzyń biegów
Największą zaletą manualnej skrzyni biegów – obok możliwości decydowania o momencie zmiany biegów – jest niższa cena wyposażonego w nią samochodu oraz niższe koszty ewentualnej naprawy skrzyni. Krytycy automatycznych skrzyni biegów często również podkreślają, że samochody wyposażone w automat zużywają więcej paliwa.
Do głównych zalet przekładni automatycznych należy przede wszystkim wygoda, zwłaszcza podczas jazdy w mieście czy stania w korku. Auto z automatyczną skrzynią biegów pozwoli nam się maksymalnie skupić na samej jeździe, przyspieszaniu, hamowania, gdyż nie wymaga koncentrowania się na dodatkowej czynności, jaką jest zmiana biegów. Automat jest również bardzo łaskawy dla niewprawionych kierowców, gdyż pozwala uniknąć zgaśnięcia silnika przy ruszaniu.
Pomimo powszechnemu przekonaniu, że automaty się często psują, trzeba mieć na uwadze fakt, że rozwój technologiczny sprawia, iż automatyczne skrzynie biegów stają się coraz lepsze i niezawodne. Dostępne są już niemal praktycznie we wszystkich typach pojazdów – od pojazdów miejskich, po limuzyny i SUV-y i cieszą się coraz to większą popularnością wśród kierowców.
Wasze ostatnie komentarze